CEO’s praten veel over generatieve AI, noemen het een transformatieve technologie en hopen dat het de productiviteit zal verhogen. Er is echter één probleem: veel werknemers aarzelen om toe te geven dat ze AI gebruiken omdat ze bang zijn dat ze vervangbaar lijken.
Iets meer dan de helft van de werknemers – 52% – die AI op het werk gebruiken, zegt dat ze aarzelen om toe te geven dat ze het toepassen op hun belangrijkste taken en ongeveer hetzelfde aantal maakt zich zorgen dat ze door het te gebruiken voor belangrijke taken in hun werk overbodig lijken, volgens de nieuwste Work Trend Index van Microsoft en LinkedIn. Toch maken werknemers duidelijk gebruik van de nieuwe technologie: zo’n 75% van de ondervraagde fulltime kantoormedewerkers geeft aan dat ze nu AI op het werk gebruiken (tegen 46% zes maanden geleden) en meer dan 75% gebruikt zijn eigen tools in plaats van die van het bedrijf, een fenomeen dat Microsoft ‘BYOAI’ noemt.
Het jaarlijkse rapport, dat woensdag werd gepubliceerd, is gebaseerd op een onderzoek onder 31.000 fulltime werknemers, gegevens van LinkedIn over werkgelegenheid en personeelswerving en gebruiksgegevens van klanten die Microsoft-software gebruiken. Hoewel het onderzoek werd uitgevoerd in opdracht van Microsoft – dat zijn Copilot AI-tool verkoopt en een groot aandeel heeft in kunstmatige intelligentiebedrijf OpenAI – biedt het toch een momentopname van hoe werknemers en bedrijven generatieve AI gebruiken en erover denken nu de technologie van een glanzend nieuw object in een tool verandert, die snel de manier van werken wijzigt.
“Het eerste wat we echt in dit rapport zien, is dat werknemers AI op het werk willen en dat ze niet wachten tot bedrijven hun achterstand inlopen” zegt Colette Stallbaumer, die leiding geeft aan de teams van Microsoft 365 en Future of Work teams. “Veel daarvan is ongesanctioneerd gebruik.”
Dit jaar werkte Microsoft voor het eerst samen met LinkedIn aan het rapport, dat het in 2016 overnam en ontdekte een groeiende rol voor AI in zowel functietitels als in wat werkzoekenden en managers verwachten. De functie van ‘Hoofd AI’, zo bleek uit de analyse, is de afgelopen vijf jaar verdrievoudigd en is vorig jaar met ruim 28% gegroeid. Ondertussen hebben op LinkedIn 142 keer meer leden AI-vaardigheden aan hun profiel toegevoegd, aldus het rapport, terwijl bij vacatures waarin AI wordt genoemd het aantal sollicitaties de afgelopen twee jaar met 17% is gestegen ten opzichte van vacatures waarin deze vaardigheden niet worden genoemd.
Met ‘AI-vaardigheden’ verwijst noch LinkedIn noch de mensen die ze aan hun profiel toevoegen, noodzakelijkerwijs naar zeer technische vaardigheden in machine learning. “We staan pas aan het begin van dit proces en daarom noemen we het allemaal gewoon AI-vaardigheden” zegt Aneesh Raman, Vice President en workforce expert bij LinkedIn. “Begrijp wat het is en begin er dan echt mee te spelen. Je zult je realiseren dat het geen zeer technische vaardigheid is.”
Het rapport deelt ook bevindingen van gebruikers van Microsoft-software. Onderzoekers voerden een gerandomiseerd, zes maanden durend onderzoek uit onder 60 klanten in verschillende sectoren. Het rapport noemt dit de ‘eerste grootschalige observatie van 3.000 personen die AI zonder tussenkomst op het werk gebruiken’. Het belangrijkste resultaat: Gebruikers van Copilot besteedden minder tijd aan e-mail – ze lazen 11% minder berichten en besteedden er 4% minder tijd aan, aldus Microsoft – en bewerkten meer documenten in toepassingen zoals Word of Excel. Interessant genoeg bleek uit het onderzoek dat sommige gebruikers van Copilot juist meer tijd besteedden aan besprekingen – misschien omdat ze door de efficiëntie meer tijd hebben om collega’s te ontmoeten – terwijl anderen daar juist minder tijd aan besteedden.
Maar de aarzeling, die uit het onderzoek naar voren kwam, over werknemers die onthulden dat ze AI gebruiken, brengt cijfers naar een fenomeen dat andere leidinggevenden en onderzoekers zorgen baart. Bij sommige bedrijven zijn werknemers bang om te vertellen dat ze ChatGPT of een andere AI-chatbot gebruiken omdat er een werkplekbeleid is dat het gebruik ervan verbiedt. Maar bij veel andere bedrijven gaat het meer om een mentaliteitsverandering waarbij werknemers niet meer met de eer voor hun werk kunnen strijken in een tijd waarin veel mensen zich zorgen maken over hun baanzekerheid in een veranderende economie en een vermeende dreiging van AI.
Ethan Mollick, een professor aan de Wharton School van de University of Pennsylvania die AI bestudeert, noemt dit ‘schaduw-IT’. In een recent interview vertelde hij aan Forbes: “Werknemers weten dat als ze je erover vertellen, je misschien niet zo onder de indruk bent van al het geweldige werk dat ze doen” zegt hij. “Iedereen probeert niet te laten zien dat ze hun werk hebben geautomatiseerd.”
In zijn recente boek Co-Intelligence schrijft Mollick dat uit onderzoek blijkt dat mensen hun werk anders beoordelen als ze weten dat de inhoud is geproduceerd door AI in plaats van door een persoon. Als gevolg daarvan “komt een groot deel van de waarde van het gebruik van AI voort uit het feit dat mensen niet weten dat je het gebruikt” schrijft hij in zijn boek. Hij verwijst daarbij naar een niet-wetenschappelijk onderzoek op social media dat hij heeft uitgevoerd en waarin AI-gebruikers zeggen dat ze niet bekendmaken dat ze het minstens een deel van de tijd gebruiken. “Als iemand heeft bedacht hoe hij 90 procent van een bepaalde taak kan automatiseren en hij vertelt dat aan zijn baas, ontslaat het bedrijf dan 90 procent van zijn collega’s? Dan is het maar beter om niets te zeggen.”
Daarom willen bedrijven die de vruchten willen plukken van AI mogelijk werknemers die het gebruiken in de schijnwerpers zetten om hen gerust te stellen dat het wordt gewaardeerd en trainingen toevoegen om te benadrukken dat het een verwacht onderdeel van het werk is. Uit het rapport van Microsoft blijkt dat slechts 39% van de mensen die AI gebruiken zegt dat ze training hebben gekregen van hun bedrijf. “Bedrijven moeten een strategie hebben [voor AI]. Ze moeten een standpunt innemen” zegt Raman van LinkedIn. “Dit is verandermanagement op een heel nieuw niveau.”
