In een baanbrekend onderzoek uit 2023 heeft de James Webb-ruimtetelescoop van NASA ons opnieuw weten te verrassen. Uit nieuwe gegevens hebben wetenschappers geleerd hoe sterke magnetische velden de geboorte van sterren beïnvloeden in de Sagittarius C-zone, diep in het centrum van onze Melkweg. Opvallend is dat ondanks de overvloed aan gas en stof, er verrassend weinig sterren in deze regio worden geboren. De bevindingen geven waardevolle inzichten in de interactie tussen magnetische krachten en de ontwikkeling van sterren.
Sterrengeboorte in de centrale moleculaire zone
De centrale moleculaire zone is een fascinerend gebied in onze Melkweg. Hoewel de overvloed aan dicht gas en kosmisch stof zou moeten leiden tot de vorming van veel nieuwe sterren, gebeurt dit niet. Onderzoekers vermoeden dat sterke magnetische velden een rem zetten op het proces van sterrengeboorte, zelfs op kleine schaal, door als een soort klem te fungeren. Vroeger was het moeilijk om deze regio gedetailleerd te bestuderen door de dikke gassen en stof. Dankzij de geavanceerde nabij-infraroodinstrumenten van Webb kunnen wetenschappers nu jonge sterren in dit gebied observeren.
John Bally, hoofdonderzoeker aan de University of Colorado Boulder, stelt de vraag: “Als er hier zoveel dicht gas en kosmisch stof is, en we weten dat sterren juist in zulke wolken ontstaan, waarom zien we dan zo weinig nieuwe sterren in deze omgeving?”
Nieuwe technologie en frisse observaties
Webbs infraroodmogelijkheden bouwen voort op eerdere inzichten van telescopen zoals ALMA en MeerKAT. Het scherpste cluster in Sagittarius C bevat twee massieve protosterren, elk meer dan twintig keer zwaarder dan onze zon. Webb maakte krachtige uitstromingen zichtbaar, aangedreven door deze protosterren, en ontdekte vijf kandidaten voor lage-massaprotosterren.
Samuel Crowe, senior undergraduate aan de University of Virginia, merkte op: “Er waren eerder aanwijzingen voor uitstromingen van vormende sterren in Sagittarius C, maar nu kunnen we ze voor het eerst met infraroodlicht bevestigen.” Deze ontdekking werpt nieuw licht op theorieën over stervorming, hoewel er nog veel vragen onbeantwoord blijven.
Magnetische velden en hun effect
Webbs beelden toonden tientallen duidelijke filamenten in een gebied vol heet waterstofplasma rond de hoofdstervormende wolk. Vermoedelijk worden deze filamenten veroorzaakt door magnetische velden die eerder door ALMA en MeerKAT zijn waargenomen. Deze sterke magnetische krachten kunnen de zwaartekracht weerstaan, waardoor dichte gas- en stofwolken niet zomaar ineenstorten tot nieuwe sterren.
Bally legt uit: “De roterende beweging van het gas, beïnvloed door de getijdenkrachten van het supermassieve zwarte gat in het centrum van de Melkweg, Sagittarius A*, kan de omliggende magnetische velden zowel uitrekken als versterken. Dit creëert een wederzijds versterkingsmechanisme.”
Wat brengt de toekomst?
De rol van sterke magnetische velden in stervorming is een veelbelovend onderwerp voor toekomstig onderzoek. Hoewel hun exacte werking nog niet volledig wordt begrepen, wijzen de huidige bevindingen op een aanzienlijke invloed op de manier waarop sterren ontstaan, zowel in onze Melkweg als daarbuiten.
Crowe ziet veel potentieel: “Er is een interessant pad voor toekomstig onderzoek. De invloed van sterke magnetische velden, of dat nu in het centrum van onze Melkweg is of in andere sterrenstelsels, blijft vooralsnog onvoldoende geëxploreerd.”
Deze ontdekkingen openen nieuwe mogelijkheden voor wetenschappelijk onderzoek naar de interactie tussen magnetische velden en stervorming. Ze tonen ook aan dat geavanceerde technologieën zoals die van Webb essentieel zijn voor het verder ontrafelen van de complexe processen in ons universum.
