Intuitive Machines uit Houston werd donderdag het eerste particuliere bedrijf dat op het maanoppervlak landde. Het is één van de vele miljardenbedrijven, die NASA gebruikt om de maan te ontsluiten, de kosten van het agentschap te verlagen en de ontluikende ruimte-economie te laten groeien terwijl het missies naar de ruimte plant.
BELANGRIJKE FEITEN
NASA werkt met 14 Amerikaanse bedrijven samen om wetenschappelijke instrumenten en technologie naar het maanoppervlak te brengen als onderdeel van het Artemis-programma om mensen weer naar de maan te sturen.
De eerste negen bedrijven sloten zich in 2018 aan bij het Commercial Lunar Payload Services (CLPS) programma van NASA, waaronder Astrobotic Technology uit Pittsburgh, wiens Peregrine-missie zowel de eerste lancering als de eerste mislukking van het programma markeerde, nadat een brandstoflek de hoop op een landing op de maan de grond in boorde en de missie terug naar de aarde stuurde.
De laatste lancering van het programma vond op 15 februari plaats en werd geleid door Intuitive Machines uit Houston, een bedrijf dat mede is opgericht door Kamal “Kam” Ghaffarian, die voorzitter is van de raad van bestuur en naar schatting 2,3 miljard dollar aan ruimtevaartgerelateerde ondernemingen verdient.
Het miljardairsechtpaar Eren en Fatih Ozmen, respectievelijk $ 3,4 miljard en $ 3,3 miljard waard, richtte de Sierra Nevada Corporation op en leidt deze nu. Sierra is één van de vijf bedrijven, die in 2019 aan de regeling zijn toegevoegd, maar Sierra heeft nog geen CLPS-contract toegewezen gekregen.
SpaceX van Elon Musk werd ook in 2019 toegevoegd en moet nog een CLPS-contract krijgen, hoewel het bedrijf al waardevolle deals met NASA heeft gesloten en zijn herbruikbare rakettechnologie wordt gebruikt om andere CLPS-missies te lanceren, zoals de IM-1 van Intuitive.
De oprichter van Amazon, Jeff Bezos, sloot zich in 2019 ook aan bij het programma via zijn ruimtevaartbedrijf Blue Origin en het bedrijf is nog steeds bezig met een inhaalslag ten opzichte van SpaceX. Blue Origin heeft net als Musk nog geen CLPS-contract gekregen, maar heeft al wel lucratieve contracten met NASA voor andere werkzaamheden.
WELKE BEDRIJVEN HEBBEN CLPS-CONTRACTEN BINNENGEHAALD?
De bedrijven, die betrokken zijn bij CLPS, kunnen allemaal meedingen naar NASA-contracten en tot nu toe heeft het agentschap er 10 toegekend aan bedrijven, die materiaal naar de maan moeten brengen. Twee zijn toegekend aan Astrobotic en drie aan Intuitive, waarvan de missies naar verwachting in 2024 zullen plaatsvinden. Het in Texas gevestigde Firefly Aerospace heeft twee leveringscontracten gekregen en lanceert de eerste van twee maanmissies in 2024, waarbij het hoopt zijn Blue Ghost-lander in het Mare Crisium-bekken van de maan te laten landen. Blue Ghost Mission 2 staat gepland voor 2026 en zal NASA’s nuttige ladingen naar de achterkant van de maan brengen en een communicatiesatelliet in een baan om de maan brengen. Draper, gevestigd in Massachusetts, is ook klaar om naar de achterkant van de maan te vliegen en zal in 2025 landen in het Schrödinger-bekken. Beide andere CLPS-missies werden geannuleerd nadat NASA de contracten had toegekend. Eén missie ging niet door nadat het bedrijf, Masten Space Systems, moeite had om binnen het budget van het project te blijven en uiteindelijk failliet ging. Orbit Beyond uit New Jersey kreeg ook een CLPS-contract, maar NASA beëindigde de deal nadat het bedrijf zei dat het niet in staat zou zijn om de tijdlijnen voor de missie te halen. Het bedrijf kan nog steeds meedingen naar toekomstig werk in het kader van het programma, dat ook industrietitaan Lockheed Martin Space, Ceres Robotics, Deep Space Systems en Tyvak Nano-Satellite Systems omvat.
TANGENT
Het in Florida gevestigde Moon Express, mede opgericht door Naveen Jain, behoorde ook tot de eerste groep bedrijven die naar contracten met NASA meedongen en kreeg in 2016 als eerste bedrijf toestemming van de Amerikaanse overheid om op de maan te landen, waar het van plan is om de satelliet – die het omschrijft als het “8e continent” van de aarde – te laten delven naar water en mineralen.
BELANGRIJKE ACHTERGRONDINFORMATIE
Dingen van de planeet Aarde halen is een dure en riskante onderneming. In het verleden waren landingen op de maan en verder weg bijna uitsluitend het werkterrein van nationale regeringen. Ruimteprogramma’s van slechts vijf landen – de VS, de Sovjet-Unie, China, India en Japan – zijn hierin geslaagd en van deze drie landen is dit alleen recentelijk gebeurd (China landde voor het eerst in 2013, India vorig jaar en Japan landde zijn “maansluipschutter” sonde in januari van dit jaar). Door meer gebruik te maken van privébedrijven via programma’s zoals CLPS hoopt NASA de ontluikende ruimtevaartindustrie te stimuleren, de concurrentie aan te wakkeren en de kosten te verlagen. De organisatie heeft gezegd dat privébedrijven een belangrijk onderdeel zullen vormen van haar toekomstige plannen voor de maan, waar ze dit decennium astronauten hoopt te laten landen en uiteindelijk een maanbasis op te zetten als springplank voor verdere verkenningen, Mars en de diepere ruimte. De concurrentie tussen de miljardairs om de ruimte te koloniseren, is nuttig gebleken voor de doelen van het agentschap. Naast degenen, die betrokken zijn bij het CLPS-programma, werken andere rijke figuren zoals Virgin Galactic Richard Branson ($ 2,9 miljard waard), ruimtevaartondernemer Robert Bigelow en crypto-pionier Jed McCaleb ($ 2,7 miljard waard en wiens bedrijf Vast van plan is om het eerste privé-ruimtestation te lanceren) aan het opbouwen van fortuinen en het uitbreiden van hun zakenimperium buiten de planeet.
WAAR MOET JE OP LETTEN?
De IM-1-missie van Intuitive Machines schreef geschiedenis toen het als eerste privébedrijf landde op het maanoppervlak (het was ook het eerste Amerikaanse voertuig in decennia dat deze prestatie neerzette). Drie andere bedrijven hebben het geprobeerd en gefaald voor de landing van Odysseus: Astrobotic, wiens Peregrine lander opbrandde in de atmosfeer van de aarde, het Japanse bedrijf Ispace, wiens lander vorig jaar op het maanoppervlak crashte en het Israëlische SpaceIL, dat in 2019 op de Sea of Serenity van de maan probeerde te landen.
GROOT AANTAL
2,6 miljard dollar. Dat is tot 2028 de maximale waarde van de CLPS-contracten van NASA. NASA zei dat het bedrijven aanmoedigt om “met commerciële ladingen te vliegen” in aanvulling op wat het heeft gecontracteerd. Naast NASA-apparatuur heeft Astrobotic menselijke resten en DNA vervoerd tijdens zijn missie en de Odysseus lander van Intuitive zal een serie sculpturen van kunstenaar Jeff Koons vervoeren, als onderdeel van een NFT-cryptoproject.
