In de fascinerende wereld van katten is er recent een bijzondere ontdekking gedaan die zowel kattenliefhebbers als onderzoekers enthousiast maakt. Een nieuwe vachtkleur, bekend als “salmiak” of “zoute drop”, is officieel erkend. Deze unieke kleur werd voor het eerst opgemerkt in 2007, en biedt ons inzicht in de genetica van kattenvachten.
De salmiakkleur valt op door haren die bij de wortel zwart zijn en naar de punt toe witter worden. Dit unieke kleureffect is het resultaat van een recessieve genetische mutatie, waarbij beide ouderkatten de mutatie moeten doorgeven om de kleur bij hun nakomelingen te verkrijgen.
Kenmerken en oorsprong
De naam “salmiak” doet denken aan een populaire snack in Finland, waar deze kleur beroemd is geworden. De ontdekking van deze kleur heeft geleid tot verder onderzoek naar de genetica erachter. In 2019 kreeg deze kleur extra aandacht van een groep kattenexperts onder leiding van kattengeneticus Heidi Anderson. Hun bevindingen werden gepubliceerd in het tijdschrift Animal Genetics.
Aanvankelijk dachten de onderzoekers dat het om een variatie van het dilutie-gen ging, dat meestal verantwoordelijk is voor het witte kleurpatroon bij katten. Maar na uitgebreid onderzoek bleek dat er geen bekende genetische varianten bestonden die zo’n kleurverandering konden verklaren.
Genetische analyse en resultaten
Het team besloot het volledige genoom van twee katten met deze bijzondere vacht te sequencen. Tijdens hun analyse ontdekten ze dat er een groot stuk DNA ontbrak naast het KIT-gen, dat normaal gesproken invloed heeft op witte patronen in dierenvachten. Na het testen van 181 katten bleek dat de salmiakkleur werd veroorzaakt door deze ontbrekende DNA-sequentie.
De studie werd uitgevoerd door genetici zoals Hannes Lohi en zijn team van de Universiteit van Helsinki, die werkten volgens de “gemeenschapswetenschap”-methode waarbij monsters werden verzameld van vijf katten zonder de standaard witte genvarianten.
Betekenis en toekomstmogelijkheden
Het KIT-gen speelt normaal een rol in de haarkleur en codeert voor eiwitten in rode bloedcellen en geslachtscellen. Hoewel sommige varianten van dit gen, die een witte vacht geven, soms samengaan met doofheid, is dit bij de w-salmiakmutatie niet het geval.
Heidi Anderson vat samen: “Deze vachten wekken al jaren bewondering op. Het is fantastisch dat we nu een genetische verklaring hebben.” Deze inzichten kunnen nuttig zijn voor fokkers die met zoute drop-katten willen werken.
Met meer dan 5.000 bloedmonsters opgeslagen in biobanken en vertegenwoordiging van meer dan veertig kattenrassen, biedt dit onderzoek mogelijkheden om gevaarlijke genen te vermijden via gerichte genetische tests.
De salmiakvacht voegt variatie toe ten opzichte van bekende kleuren zoals zwart, oranje, tuxedo, seal point en ticked tabby, en laat zien hoe subtiele genetische verschillen unieke kunstwerken kunnen creëren in onze huisdieren.
Deze ontdekking zet aan tot nadenken over hoe genetica onze huisdieren beïnvloedt en hoe dit kan worden toegepast binnen welzijn en fokpraktijken. Naarmate het onderzoek vordert, kan deze nieuwe kennis bijdragen aan gezondere en diverse kattenpopulaties wereldwijd.
