De Belgische organisatie Artcrush.Gallery stelt permanent kunstwerken tentoon op duizend schermen in de openbare ruimte van het land en op 12.000 andere schermen wereldwijd, met als doel de 100.000 te bereiken tegen eind 2026. CEO Mathieu France vertelt.
Je kunt het vergelijken met een concert van Mozart midden op straat maar dan visueel. Sculpturen, schilderijen, tekeningen, foto’s, klassieke kunst, hedendaagse kunst, digitale kunst, van bekende kunstenaars, overleden of niet, tot opkomende kunstenaars, uit België of andere landen. Sinds de overeenkomst met het reclamebedrijf Clear Channel afgelopen oktober stelt Artcrush Gallery continu werken tentoon in de openbare ruimte van het hele land. Op duizend digitale schermen, in klein en groot formaat, in treinstations, bij bushaltes, bij de ingang van de Brusselse metrostations en langs de wegen.
“We zijn nu al de grootste galerie in de openbare ruimte ter wereld”
De Belgische organisatie Artcrush werd opgericht in de zomer van 2022. Eerst ging het om eenmalige tentoonstellingen voor het grote publiek: op een gigantisch scherm op Times Square in New York, op een muur in Parijs, op een gevel in Gent, op reclameborden in Brussel, Londen, Australië, Zuid-Korea. De galerie had vorig jaar al een overeenkomst met Clear Channel en projecteert vanaf dit najaar op 2.500 schermen in Brazilië, 6.000 in Indonesië, 500 in Spanje en Portugal, 140 in Hongkong en 3.000 in Nederland. Artcrush biedt kunstwerken aan op meer dan 13.000 digitale borden in vijftien landen over de hele wereld. “En het doel is om eind 2026 de 100.000 te bereiken”, zegt CEO Mathieu France (50). “We zijn nu al de grootste galerie in de openbare ruimte ter wereld.”
1,5 miljoen views per kunstenaar
“We democratiseren kunst via een concept dat revolutionair is op twee fronten: permanentie en impact.” Sinds de reclameborden die wijlen Jean-Claude Decaux in de jaren 1950 creëerde, zijn er altijd kunstenaars geweest die sporadisch op reclameborden konden exposeren. Maar Artcrush doet het permanent, elke dag en overal. “Ook de impact is immens, omdat de hoeveelheid schermen en hun zichtbaarheid – soms 10%, soms 40% – enorm is. In België hebben we ongeveer duizend borden van ten minste 2 m2; elk bord toont ongeveer 1.500 keer per week een kunstenaar; we exposeren zeven verschillende kunstenaars per week. Dat maakt 10.500.000 vertoningen van zes seconden tussen de advertenties door, voor zeven kunstenaars die elke week op het scherm in België worden getoond.”
Concreet: Artcrush – “Een boontje voor kunst” – sluit een partnerschap met een reclamebedrijf, levert elke maand kunstwerken aan van een dertigtal kunstenaars, met de bijbehorende tentoonstellingsrechten. De drie oprichters van de Belgische organisatie maken zelf de selectie. Brian Beccafico stond vroeger aan het hoofd van de afdeling digitale kunst van Sotheby’s. Mathieu France en Mathieu Bazelaire zijn medeoprichter van het digitale bureau DogStudio.co en KIKK, een internationaal festival in Namen gewijd aan creativiteit en digitale cultuur. “De werken komen uit allerlei kunstvormen – dans en performance inbegrepen – zolang ze maar vastgelegd kunnen worden op foto of video.” Zijn in België al de revue gepasseerd: Jean-Michel Folon en Nicolas Party, een Zwitserse beeldhouwer die in New York woont. Zodra de rechten zijn geregeld, zouden dat ook Magritte, Breughel, Hergé of Alechinsky kunnen zijn.
“We helpen het verhaal van hedendaagse kunstenaars te vertellen, hun carrière op te bouwen”
Het verdienmodel
In elk land trekt Artcrush de kaart van de lokale kunstenaars – onder andere via “open calls” op X (@artcrushgallery). Kunstenaars kunnen daar een werk inzenden om te worden geselecteerd, bijvoorbeeld op basis van een thema. Maar dat is niet alles: “We bieden hen de kans op internationale zichtbaarheid”, benadrukt Mathieu France. “Voor sommigen is er een leven voor en na Artcrush. Kunstenaars die op het digitale kunstplatform objkt.com nog niets hadden verkocht, waren na hun tentoonstelling plots uitverkocht. Ook veel erkende kunstenaars werken met ons samen, zoals Sasha Stiles, die we hebben geëxposeerd op Times Square, en voor wie de tentoonstelling via Artcrush een belangrijke volgende stap is. We helpen het verhaal van hedendaagse kunstenaars te vertellen, hun carrière op te bouwen buiten de geijkte circuits, waar je niet zomaar binnenraakt.”
Hoewel de CEO in elk interview zijn wens benadrukt “om het leven van mensen op buitengewone manieren te kleuren”, is zijn project niet filantropisch. Het geld komt binnen op drie manieren. “Ten eerste hebben we een van de grootste kunstcollecties ter wereld omdat sommige kunstenaars ons hun originele werk afstaan. We voegen het toe aan de collectie met de belofte dat we het binnen vijf jaar niet zullen verkopen. Het origineel kan een digitaal werk zijn (een NFT, met een enkel exemplaar) of fysiek (een uniek schilderij) en soms beide (een schilderij en de NFT). Die collectie heeft waarde voor onze investeerders. Ze investeren in een bedrijf dat eigenaar is van een collectie met een groeiende waarde.”
“Ten tweede organiseren we tentoonstellingen voor het grote publiek, waarvoor we worden betaald door stichtingen, regionale, nationale en Europese instellingen, de Nationale Loterij en andere bedrijven. En ten slotte creëren we via de andere tak van het bedrijf, Artcrush.Agency, op maat gemaakte tentoonstellingen met kunstprojecties voor steden, festivals en bedrijven.” Resultaat: in de eerste twintig maanden van zijn bestaan heeft Artcrush een omzet gegenereerd van 400.000 euro, met de intentie om tegen het einde van het jaar 1.500.000 euro op te halen. “Het gaat de goede kant op: eind augustus zaten we al aan twee derde van het bedrag.” Het beste moet nog komen.
