De fascinatie voor ons zonnestelsel leeft al eeuwen. Nieuwe inzichten doen ons opnieuw afvragen of er nog een onbekend lid in onze kosmische familie zit. Sinds 2006, toen de Internationale Astronomische Unie besloot Pluto niet langer als volwaardige planeet te tellen, gonst het van geruchten over een mogelijke negende planeet. Deze ontdekking zou niet alleen zorgen voor nieuwe inzichten in ons zonnestelsel, maar ons ook meer leren over de structuur en geschiedenis van ons hemelse buurt.
Aanpassing van planeetdefinities en geheugensteuntjes
De keuze om Pluto als dwergplaneet te classificeren was gebaseerd op strikte criteria. Een planeet moet rond zijn, een vrijwel cirkelvormige baan om de zon hebben en zijn baan vrijhouden van andere hemellichamen. Omdat Pluto hier niet volledig aan voldeed, moest het geheugensteuntje “Maar kom je donderdag eten op een schone tafelkleed?” worden aangepast.
Speurtocht naar een negende planeet
Astronomen doen al het mogelijke om te ontdekken of er inderdaad nog een planeet in ons zonnestelsel is. Jarenlang beperkte de nauwkeurigheid van telescopen ons zicht. Met de geavanceerde telescoop in Chili, bij het Vera C. Rubin Observatorium, groeit de hoop. Wetenschappers verwachten dat dit instrument eindelijk helderheid kan verschaffen over het bestaan van een onontdekte planeet.
De betekenis van de Kuipergordel
De zoektocht richt zich op het gebied voorbij de Kuipergordel, een regio vol hemellichamen direct na Neptunus. Hier bevinden zich objecten zoals Pluto, nu als dwergplaneet geclassificeerd. Deze Kuipergordel speelt een cruciale rol in de verklaring van de structuur van ons zonnestelsel.
Vondsten en theorieën uit het verleden
In 2004 ontdekte astronoom Mike Brown Sedna, het eerste extreme transneptunische object (ETNO). Dit leidde tot verdere observaties van vele objecten voorbij Neptunus. Astronomen zijn nieuwsgierig naar hun bewegingen en invloeden.
Naast Neptunus vermoeden sommigen een andere planeet, die mogelijk de zwaartekracht uitoefent om deze ETNO’s in hun baan te houden. Volgens berekeningen zou deze hypothetische negende planeet kleiner zijn dan Neptunus, maar nog steeds aanzienlijk zwaar.
De mogelijke vorm van de negende planeet
Volgens schattingen is deze onbekende planeet circa tien keer zo zwaar als de aarde en bevindt zich op ongeveer 700 astronomische eenheden (AE) van de zon (één AE is ongeveer 150 miljoen kilometer). Hierdoor ligt de planeet ver buiten het bereik van huidige telescopen.
Verwachtingen voor toekomstige observaties
De onlangs geïnstalleerde telescoop in Chili, met een gewicht van drie ton, gaat begin 2025 in gebruik. Dit apparaat kan wellicht geruchten stoppen en bewijs leveren voor de negende planeet.
De zoektocht fascineert zowel wetenschappers als ruimte-enthousiastelingen. Het vinden van deze planeet zou ons inzicht in het zonnestelsel verruimen, vragen opwerpen over het ontstaan en de ontwikkeling van planeten, en speculaties over buitenaards leven aanwakkeren. Terwijl we reikhalzend uitkijken naar de eerste resultaten, blijft het mysterie van de negende planeet ons uitdagen verder te kijken dan onze huidige kennis.
