Op 22 februari 2025 kwam er een bijzonder verhaal naar voren dat de techwereld flink opschudde. Het ging over de aankoop en daaropvolgende vernietiging van maar liefst 7.000 Apple Lisa-computers door een man genaamd Bob Cook. Niet alleen de schaal van deze gebeurtenis en de betrokken partijen maken dit verhaal boeiend, maar ook wat het vertelt over Apples keuzes in het verleden.
Van hoogtepunt tot fiasco: de Apple Lisa
De Apple Lisa, gelanceerd in 1983, was destijds echt vooruitstrevend. Denk aan de eerste grafische interface en een besturingsmuis – een ware nieuwigheid. Ondanks deze innovaties liep het project echter snel op niets uit. Het beperkte ontwerp – waar Steve Jobs zelf op stond – veroorzaakte oververhittingsproblemen. Met een startprijs van 9.995 dollar (tegenwoordig zo’n 30.000 euro) was de Lisa simpelweg onbereikbaar voor de gewone consument.
Tegelijkertijd maakte IBM met de PC 5150, uitgerust met een Intel 8088-processor, een grote impact op de markt. Na het mislukken van de Lisa richtte Apple zich vanaf 1984 met volle overtuiging op de Macintosh, ondersteund door een krachtige marketingcampagne.
Bob Cook en Sun Remarketing: een gedurfde zet
Bob Cook, een fervent Apple-liefhebber en oprichter van Sun Remarketing, zag kansen in de overtollige Apple Lisa-voorraad. Eerder behaalde hij al succes met de aankoop van 3.500 Apple III’s en dacht hij: “Waarom hetzelfde niet proberen met de Lisa’s?” Hij kocht de computers voordelig op en kreeg toestemming om de defecte toestellen aan te passen.
Sun Remarketing investeerde maar liefst 200.000 dollar in onderzoek en ontwikkeling om een aangepaste versie te creëren genaamd “Lisa Professional”. In het begin leek het veelbelovend en gaf zowel Cook als de trouwe Apple Lisa-fans even hoop in een ogenschijnlijk gedoemd project.
Apple stopt abrupt: de plotselinge interventie
In september 1989 beëindigde Apple abrupt Cook’s project, zonder externe uitleg. Alle computers werden teruggevorderd en er werd zelfs een vrachtwagen gestuurd om ze bij Sun Remarketing op te halen. Hun bestemming? Een vuilstort in Logan, Utah, waar alle 7.000 Apple Lisa’s werden vernietigd en begraven.
Hoewel er geen officiële verklaring kwam, vermoeden sommigen dat Apple wilde voorkomen dat aangepaste, al defecte machines toch de markt zouden bereiken, of simpelweg hun eigen systeem wilde beschermen tegen ongecontroleerde verspreiding (een harde, maar standvastige beslissing).
Lessen uit Apple’s keuzes
Het verhaal wordt verteld in “Lisa: Steve Jobs’ sabotage and Apple’s secret burial”, een productie van The Verge. Op een verrassende manier biedt het een inzicht in Apples verleden en toont het hoe ver het bedrijf inmiddels is gekomen. Tegenwoordig pronkt Apple met milieuvriendelijke initiatieven; zo wordt de nieuwste Mac mini M4 als “koolstofneutraal” gepresenteerd en bestaat deze volledig uit 100% gerecycled aluminium.
Dit verhaal illustreert hoe techbedrijven keuzes maken met zowel economische als ecologische gevolgen. Terwijl we uitkijken naar nieuwe technologische innovaties, is het nuttig om stil te staan bij wat we uit het verleden kunnen leren over de uitdagingen van morgen in deze steeds veranderende industrie.
