Als je ooit langs een kunstgalerie bent gelopen zonder te durven binnen gaan uit angst om er als een leek te worden beschouwd, dan hebben wij misschien het alternatief dat je zoekt. Maak kennis met Florence Derck, oprichtster van DEMAIN Art Gallery.

“DEMAIN werd geboren in juni 2020, middenin de Covid-pandemie. Twee observaties kwamen toen naar voren. Ten eerste waren er een heleboel tentoonstellingen en projecten geannuleerd en waren galeries en musea gedwongen te sluiten, waardoor veel jonge kunstenaars geen inkomen meer hadden en geïsoleerd in hun atelier zaten. Tegelijkertijd hebben mensen nog nooit zoveel tijd thuis doorgebracht en dus nog nooit zo graag hun leefomgeving verbeterd. Veel jonge kopers willen hun nieuwe huis inrichten, ze willen investeren in kwaliteitsvolle kunstwerken, maar ze vinden het moeilijk om de vaak ondoorzichtige wereld van de kunst te begrijpen”, legt oprichtster Florence Derck, uit.

Komaf maken met het idee van elitaire kunst

Met dit in gedachten besloot de jonge vrouw, voorheen associate director van de Gladstone Gallery, een “digitale galerie” op te zetten met haar partner, wiens aandelen ze later zou uitkopen en zo de enige aandeelhouder zou worden. In de praktijk neemt DEMAIN de vorm aan van een online platform dat rechstreeks toegang geeft tot catalogi van werken, hun beschrijving, grootte en prijs. Je kunt een winkelmandje aanmaken en je werk kopen, net als op een kledingwebsite. Maar omdat de kunstenaars nog niet vertegenwoordigd worden door een galerie, blijven de prijzen van de werken betaalbaar. Gemiddeld kun je rekenen op een prijs van 2.500 euro (incl. btw) voor een schilderij. De goedkoopste werken beginnen bij 350 euro, en die prijs loopt op tot 9.500 euro voor kunstenaars die beginnen door te breken.

Het voordeel van dit project is dat wanneer het gelanceerd wordt, het weinig of geen investering vereist, aangezien het geen fysieke ruimte of voorraad vereist. Het werk wordt in consignatie gegeven en als het verkocht wordt, ontvangt Demain een commissie. Als het niet verkocht wordt, gaat het terug naar de kunstenaar. Er zijn geen kosten verbonden aan de toegang tot het platform. “Wij kiezen onze kunstenaars op basis van hun technische vaardigheden, hun achtergrond, hun originaliteit en de coherentie van hun praktijk. We willen het elitaire aspect uit de kunst halen door te bewijzen dat je niet naar de andere kant van de wereld hoeft te reizen om geweldig werk te vinden – er liggen goudklompjes om de hoek”, voegt Florence toe.

Een systeem dat ook minder transport, minder verpakking en dus minder vervuiling betekent. Is het digitale kunstplatform het teken van de heropleving van de traditionele, angstaanjagende, kille witte kubus? Misschien wel. Maar Demain besloot ook om een fysieke ruimte te creëren: een enorme galerie van 600 vierkante meter in een historisch gebouw in de wijk Zavel. Maar ze hebben de regels omvergeworpen door ateliers te installeren waar je de kunstenaars elke dag aan het werk kunt zien, en ze hebben de ruimte leven ingeblazen door een lange tafel te installeren die plaats biedt aan twintig mensen zodat je kunt lezen, een kopje koffie kunt drinken of een diner kunt organiseren in een originele omgeving. “Naast het digitale platform en de ruimte op Le Sablon nodigen we onze klanten uit in het atelier van de kunstenaar om een persoonlijke dialoog met hen aan te gaan. In een traditioneel model is dit niet het geval. Het werk gaat eerst naar de galerie en dan naar de klant. Dit zorgt voor een hechtere, menselijkere ervaring. Ik kan een werk uitleggen, maar het is nog krachtiger om het in het atelier van de kunstenaar te horen. Zo kan de klant de materialen en het werk erachter zien”.

Vandaag draait DEMAIN een omzet van 275.000 euro, een stijging van 25 tot 30% per jaar. Sinds vorig jaar concentreert het bedrijf zich meer op “corporate” projecten, die vaak groter en dus winstgevender zijn. Het gaat om de verkoop van kunstwerken aan Belgische bedrijven die een collectie willen opbouwen en in hun kantoren willen tentoonstellen. DEMAIN wil zich voorlopig verder ontwikkelen op de Belgische markt alvorens de blik te richten op de internationale markt. “Het voordeel van België is dat we zeer goede Belgische kunstenaars hebben, maar ook Franse kunstenaars, omdat onze ateliers minder duur zijn dan in andere Europese hoofdsteden. We hebben zeer goede scholen en avant-garde verzamelaars die graag vroeg kopen. Dit alles zorgt voor een aantal zeer mooie galerijen, waar Belgische artiesten sneller opgemerkt worden dan in grotere markten zoals Londen of Parijs. Maar waarom zouden we ons in de toekomst geen Demain Paris of een Demain Lissabon voorstellen, en in elk van die steden een lokaal netwerk van kunstenaars creëren?”

Opvoeden tot kunst

DEMAIN is niet de eerste digitale kunstgalerie. Andere zijn Sofie Vandeveldes The Wunderwall in België en Amélie Maison d’Art in Parijs. Maar het heeft wel de verdienste dat het onze relatie met kunst probeert te veranderen. “We moeten de educatie veranderen door meer te laten zien over het proces en vooral dat de kunstenaar een toegankelijk persoon is. Als we naar tentoonstellingen gaan, komen we vaak extreem omslachtige teksten tegen. We moeten deze wereld desacraliseren door hem veel eenvoudiger te maken. We moeten ook het idee doorbreken dat een kunstwerk per definitie duur is. 2.000 euro is een investering die niet alleen kan renderen als de kunstenaar doordringt, maar het gaat ook om het kopen van een mooi object dat je de rest van je leven kunt houden.”