Thierry en Françoise richtten de groep Blanchart op, hun zonen Jérôme en Jonathan deden hetzelfde met de groep Art Blanc. Al vijftig jaar bezit de familie Blanchart een hele reeks horecagelegenheden in Brussel en Wallonië. Hun succesverhaal in vier bedrijven.
Blanchart en Art Blanc: twee handen op één buik, maar er zijn toch nuances en de ‘h’ is verdwenen. Blanchart is de naam van een ondernemersfamilie uit Waterloo die al bijna een halve eeuw in de horecasector investeert. Art Blanc, een bijna-anagram, is de naam van de groep die in 2019 is opgericht en momenteel twaalf vestigingen heeft in Brussel en Wallonië, met ook nog een hotel in Mauritius.
Blanchart en Art Blanc, dat is heel wat horecageschiedenis in twee namen. Het eerste imperium, opgebouwd in dertig jaar, bestond uit een twintigtal zaken verspreid over het hele land, tot de familie zo goed als alles verkocht. De wederopbouw, stap voor stap, duurde nog eens vijftien jaar. Thierry en Françoise Blanchart stonden aan het begin, vandaag hebben hun zonen Jérôme en Jonathan het overgenomen. Dit is de geschiedenis van een hele reeks restaurants, bars, clubs, hotels en evenementenzalen die miljoenen Belgen en toeristen hebben bezocht en nog altijd bezoeken.
Eerste bedrijf: van L’Amusoir tot de groep Blanchart
Het verhaal begint op 27 december 1975. Thierry Blanchart opent een bar in de hoofdstraat van Waterloo, de chaussée de Bruxelles, niet ver van de Wellington-bioscoop. Hij noemt hem L’Amusoir, werkt zelf achter de bar en maakt er al snel een populaire ontmoetingsplaats van, voor de lokale jeugd en de jeugd uit het zuiden van de hoofdstad. In 1976 wordt de bar een restaurant, met een vijftigtal couverts en gegratineerde spaghetti als specialiteit. Alles loopt op rolletjes en in 1981 opent Thierry Blanchart vlak naast de bar een tweede restaurant, ditmaal een visrestaurant: Les Demoiselles des Mers, beheerd door Françoise Failon. Cupido en de zaken gaan goed samen en Thierry en Françoise trouwen. Hij neemt het operationele deel voor zijn rekening, zij de administratie.
Daarop volgt een indrukwekkende expansie, met overnames en oprichtingen van bars, restaurants, nachtclubs en hotels in België en daarbuiten. L’Aquarius, La Pomme, Le Bruxelles, Le Stamp Bar en La Maison du Seigneur (Waterloo), zes Mexican Grills (waarvan drie in Nederland), Le Henri 1er (Ukkel), Hotel Clarenhof (Nieuwpoort), Le Petit Versailles (Gosselies), Le Saint Loup (Namen), Le Petit Gabriel (Nijvel) … Het echtpaar Blanchart richt de groep Blanchart op. Inmiddels zijn ook Jérôme (1989) en Jonathan (1992) geboren.
Thierry en Françoise werken dag en nacht. De meeste familie-etentjes vinden plaats in hun eigen etablissementen. “Mijn vader stond minstens drie keer op om een service te doen”, herinnert Jérôme zich. “We haatten de horeca omdat we merkten hoe het werk onze ouders opslokte. Ik had geen duidelijk idee van wat ik later wilde doen, maar dat zeker niet.” Hetzelfde gold voor Jonathan, die graag tuinier wilde worden: “De enige momenten die ik met mijn vader doorbracht was wanneer ik hem in de tuin hielp, als hij eventjes niet aan het werken was. En ik vond het een prettig idee om op mijn eentje buiten te werken en om 17 uur tevreden te kunnen terugkijken op een vruchtbare dag.”
Tweede bedrijf: van carwashes tot Art Blanc
Maar zo loopt het dus niet. In 2005, op 16-jarige leeftijd, stopt Jérôme met school. Jonathan volgt zijn voorbeeld drie jaar later, op dezelfde leeftijd. “Vader zei oké, maar dan zullen jullie wel moeten werken”, zegt Jérôme. “En dat hebben we gedaan, in zijn zaken, in andere zaken, in carwashes. En in 2007 heeft hij alles verkocht, behalve Le Stamp en L’Amusoir. Die waren voor ons: ik de bar en Jonathan het restaurant, maar we moesten wel het bedrijfsfonds overkopen. We hebben een lening afgesloten, ons spaarpotje erbij gelegd en we hebben elk aan onze eigen kant gewerkt.” Thierry en Françoise openen ondertussen de Red Line (Brussel), Jérôme neemt Le Spirito (Elsene) over, en Jonathan opent Le Bar de l’Amusoir, vlak naast het restaurant in Waterloo.
In 2010 stapt Thierry definitief uit de zaak. In 2018 besluiten de broers samen te werken. “We deden ons eigen ding, van dag tot dag”, zeggen ze in koor. “Na tien jaar op die manier beslisten we om te professionaliseren, onze bedrijven te bundelen en schaalvoordelen te creëren. We hadden al hetzelfde boekhoudkantoor, we zijn broers en we hebben het voordeel dat we goede vrienden zijn, we belden elkaar praktisch elke dag. En we waren omringd door mensen met ambitie die ons aanspoorden om samen te groeien. Kortom, in 2019 hebben we Art Blanc opgericht. Dat is ons uithangbord geworden. Onze groep.”
“We proberen altijd te begrijpen welke fouten we hebben gemaakt, om ervan te leren en ze dus niet meer te maken.”
Jérôme en Jonathan zijn de twee CEO’s van Art Blanc, elk met 50% van de aandelen. Françoise – “de koningin-moeder”, zoals de jongste glimlachend zegt – verzorgt de financiën. Negen andere medewerkers vormen de bestuursraad. Momenteel heeft de groep twaalf vestigingen – twee andere openen in 2025. “In België heeft de groep iets meer dan 500 mensen in dienst. Het hotel in Mauritius heeft 600 medewerkers”, zegt Jérôme. “Onze filosofie is om heel jong personeel aan te nemen”, haakt Jonathan in. “Zo blijven we op de hoogte van de trends. Ik ben 31 en vader geworden, en voel waarschijnlijk minder goed aan wat de jeugd wil.” De ambitie is om “de komende drie jaar minstens twee nieuwe locaties per jaar te openen, in Brussel en Wallonië”, vervolgt Jérôme. Hij blijft nuchter: “We hebben tegenslagen gehad, we hebben faillissementen gehad, we hebben projecten zien mislukken. Maar we hebben elke mislukking geanalyseerd en proberen altijd te begrijpen welke fouten we hebben gemaakt, om ervan te leren en ze dus niet meer te maken. Om te groeien, eigenlijk.”
Derde bedrijf: van covid tot taakverdeling
Dat was ook het geval tijdens de coronapandemie. “We hadden net Art Blanc opgericht”, legt Jonathan uit. “Een behoorlijk grote structuur met redelijk wat kosten en uitgaven, en volledig gebaseerd op activiteiten die plotseling stil vielen: restaurants, clubs en evenementen. Niemand wist wat de toekomst zou brengen of hoe lang de lockdown zou duren. De vraag rees: zetten we een stap terug, halen we de structuur uit elkaar, gaan we terug naar af, voeren we zware ontslagen door of geven we vol gas en blijven we ontwikkelen? We hebben besloten om door te gaan. We hebben meer schulden aangegaan op langere termijn. Eigenlijk hebben we de lockdowns gebruikt om te herstructureren en met de sporadische heropeningen konden we ons op de been houden. Na de pandemie, in 2022, konden we profiteren van de euforie bij de heropening van de restaurants.”
“We hebben ook geluk gehad”, zegt Jérôme. “In het centrum van Brussel had de sector zelfs na de lockdown geen klanten omdat de toeristen wegbleven, terwijl de klanten van al onze etablissementen voor 80-85% stamgasten uit de buurt zijn. Zodra we heropenden, waren ze er weer. Niet alles was eenvoudig, maar de naweeën waren snel voorbij. We kwamen er sterker uit, met meer flexibiliteit en meer alertheid voor de geopolitieke context.”
Nog een verandering: “Mijn vader zei altijd dat er in een auto een piloot en een copiloot moet zijn”, zegt Jonathan. “Tot dan toe hadden we een taakverdeling per sector: mijn broer voor de bars, het clubleven en de evenementen, en ik voor de restaurants. Maar met covid bleven de clubs toch achttien maanden dicht. En met de nieuwe projecten zaten we vaak in dezelfde vergaderingen, dat soort dingen. Dus hebben we onze plannen herzien en begin 2024 is Jérôme, die een meer optimistische, gedurfde aanpak heeft, de piloot geworden, die de structuur en ontwikkeling beheert, die bepaalt waar we naartoe gaan, het concept, de locaties, enzovoort. En ik, die meer op zekerheid speel, ben de copiloot, die ervoor zorgt dat de richting van de groep behouden blijft die we samen hebben bepaald, als co-CEO’s. Ik ben dus meer bezig met operationele leiding, het beheer ter plaatse.”
“Door elke dag aanwezig te zijn op de werkvloer bestrijden we de macht der gewoonte, shortcuts en domme kosten.”
Vierde bedrijf: van de sleutels tot succes tot de groep van morgen
De complementariteit tussen de twee broers is een van de sleutels tot hun indrukwekkende carrière. “Maar we hebben vooral veel van onze ouders geleerd”, benadrukt Jérôme. “We werken hard, zo’n honderd uur per week, zes dagen op zeven. We hebben door de jaren heen ook expertise opgebouwd. We zijn nieuwsgierig en praten graag met iedereen om te kijken wat zou kunnen werken. Door elke dag aanwezig te zijn op de werkvloer bestrijden we de macht der gewoonte, shortcuts en domme kosten. We stellen alles in het werk om onze ambities en die van onze omgeving waar te maken.” Jonathan: “Voor ons zijn lange werktijden vanzelfsprekend. We hebben het bij onze ouders nooit anders gezien. We zijn aanwezig, zelfs om af te wassen als het moet, en vooral om het personeel te horen en te begrijpen. We hebben zeer weinig verloop.”
Enkele maanden voor het feestjaar – de 50ste verjaardag van de opening van L’Amusoir – ziet het er goed uit voor Art Blanc. “We houden ons zelfs aan ons voornemen van begin 2023: niet meer over het werk praten tijdens familiebijeenkomsten”, lacht Jérôme. “Tegelijkertijd is het makkelijk: we brengen al zoveel tijd samen door op het werk dat we tijdens het diner gerust even over het werk kunnen zwijgen.” En de langetermijnambities? “We hebben ons geen specifieke doelen gesteld. We bouwen een groep uit die niet afhankelijk is van ons, maar we zijn wel de locomotieven. Toen onze vader 95% van zijn zaken verkocht, deed hij dat omdat er niemand achter hem stond: geen vennoot, een organigram van tweeënhalve persoon, enzovoort.”
Kortom, zegt Jonathan: “Als we bereiken wat we willen bereiken, zal de groep zichzelf beheren zonder dat we er nog evenveel bij betrokken zijn als nu. Anderzijds proberen we ook zo goed te zijn als vader, want hij heeft toch wel iets bijzonders gepresteerd.” En dat is nog zacht uitgedrukt. Naast bars, restaurants, hotels en nachtclubs heeft Thierry Blanchart zich ook beziggehouden met catering en vastgoed. Sinds 2017 is hij CEO van Dynali in Nijvel, een bedrijf dat helikopters produceert. Dus dààr is die verdwenen ‘h’ tussen Blanchart en Art Blanc naartoe!
Jérôme en Jonathan Blanchart, oprichters van de groep Art Blanc.
In het kort: Art Blanc in cijfers
Twaalf: het aantal actieve locaties dat de groep momenteel bezit. L’Amusoir, Le Chalet de l’Amusoir, Le Bar de l’Amusoir, Le Couloir de l’Amusoir, La Cocotte Belge en Le Poncho in Waterloo; La Maison Basse in Lasne; Chez Eddy in Sint-Genesius-Rode; Les Brasseries Georges in Ukkel; Le Spirito in Elsene; Le Mirano in Sint-Joost-ten-Node en het hotel 20 Degrés Sud op Mauritius.
Twee: het aantal nieuwe locaties die gepland staan voor 2025. La Bécasse in Elsene wordt in januari Grande Piazza en de voormalige Stamp Bar in Waterloo wordt een familiebrasserie à la Marie Siska in Knokke, met een kinderspeeltuin.
30 miljoen: de omzet in 2023 (21 miljoen in 2022), verdeeld over 80% restaurants, 14% clubs, 9% bars en 7% evenementen.
1.250.000: het aantal bezoekers, klanten en gasten als je alle huidige locaties van de groep optelt.