Vulcain, de grootste dinosaurus die ooit op een veiling is aangeboden, zal aanstaande zaterdag een koper vinden. Deze apatosaurus van een onbekende soort wordt door expert Eric Mickeler geschat op 3 tot 5 miljoen euro en alles wijst erop dat hij eerdere veilingrecords zal breken. Het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen positionneert zich om Vulcain te ontvangen, stelt hem voor aan het publiek en organiseert zijn volledige wetenschappelijke beschrijving.
Aanstaande zaterdag presenteren veilingmeesters Florent Barbarossa en Olivier Collin du Bocage aan verzamelaars van over de hele wereld Vulcain, de grootste dinosaurus die ooit op een veiling is verkocht. Hoewel de eerste schatting (tussen 3 en 5 miljoen euro) bescheiden lijkt voor een dinosaurus van deze grootte, is er alle reden om aan te nemen dat dit de “verkoop van de eeuw” wordt, zoals Eric Mickeler, de Europese expert in de verkoop van dinosaurussen, die de opdracht kreeg van de twee veilingmeesters om het te schatten, het verwoordt.
Hoewel het fenomeen van recordverkopen van dinosaurussen tot voor kort vertrouwelijk was, is het niet nieuw. De eerste recordverkoop vond plaats in 1997, toen Sotheby’s een volledige tyrannosaurus verkocht voor 8,4 miljoen dollar. Dit recordbod sneuvelde pas in 2020, toen een dinosaurus van dezelfde soort, Stan genaamd, door Christie’s werd verkocht voor het krankzinnige bedrag van 38 miljoen dollar.
Een groeiende markt
Tussen deze twee data stegen de prijzen op de dinosaurusmarkt geleidelijk: in 2008 verkocht Christie’s Parijs de Cliff triceratops voor bijna 600.000 euro, in 2010 verkocht Sotheby’s een compleet skelet van een allosaurus voor 1.300.000 euro en in 2016 ging allosaurus Kan onder de hamer bij Aguttes in Lyon voor 1,100 miljoen euro. In 2018 kwam alles in een stroomversnelling, toen een nieuwe soort, een neef van de allosaurus, op een veiling in Aguttes voor meer dan 2 miljoen euro werd verkocht. Het exemplaar, Arkhane genoemd door zijn eigenaar, is te zien in het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen in Brussel. Zijn peetoom is trouwens een Belg, namelijk voormalig autocoureur Jacky Ickx. In 2020 verpulverde Stan, die we al hebben genoemd, het vorige record uit 1997. Dit jaar, met een uiteindelijke prijs van bijna 45 miljoen dollar, is de Apex stegosaurus het duurste fossiel dat ooit op een veiling is verkocht.
De prijs van dinosaurussen zit dus stevig in de lift en het ziet er niet naar uit dat de verkoop van aanstaande zaterdag deze trend zal doorbreken.
De redenen van een succes
Eric Mickeler is opgeleid als ornitholoog en paleontoloog. Hij was een van de eersten die geloofde in de belangstelling van de markt voor wat hij “overblijfselen van de menselijke geschiedenis” noemt. Voor hem zijn er veel redenen voor hun succes: “ten eerste zijn het natuurlijke kunstwerken, zoals de surrealistische schilders verkondigden”. Het feit dat grote internationale galeries zoals David Aaron in Londen deze onderwerpen oppakken is een sterk argument in zijn voordeel. De markt, via galeries en veilinghuizen, begint zeker vorm te krijgen. Ten tweede zijn dinosaurussen volgens Eric Mickeler uitstekende commerciële ambassadeurs, communicatiemiddelen en soft power, en een prestigieus merk: “bedrijven die ze aanschaffen profiteren van het licht en de uitstraling van hun dinosaurus”, zegt de expert. Niet voor niets kocht de Belgische zakenman Marc Coucke persoonlijk drie dinosaurussen voor zijn park in Durbuy. Tot slot zijn volgens Eric Mickeler ook veel hedgefondsen geïnteresseerd in deze investeringen, waarvan de waarde, zoals we hebben gezien, sterk stijgt.
De laatste reden is puur economisch: terwijl het aantal kopers blijft stijgen, neemt het aantal ontdekkingen (niet meer dan een tiental per jaar) niet toe. Mechanisch gezien kan het aanbod de vraag niet meer bijhouden en worden de prijzen opgedreven.
Onsterfelijkheid
Maar als we met onze expert praten, kunnen we minder pragmatische, meer romantische elementen ontdekken in het succes van dinosaurussen: “De gemiddelde leeftijd van de hedendaagse dinosaurusverzamelaars ligt tussen 35 en 55 jaar. Het zijn de Jurassic Park-kinderen van gisteren. Ze zijn opgegroeid met het beeld van de grillige, idealistische miljardair John Hammond die in het boek van Crichton en daarna in de film van Spielberg de dinosaurussen laat herrijzen om ze aan het grote publiek aan te bieden.”
De mogelijkheid voor eigenaars om deel te nemen aan de naamgeving van nog onbekende soorten zou een extra interessante factor kunnen zijn voor verzamelaars. “Een duizend jaar oude dinosaurus een naam kunnen geven is een stap in de richting van een vorm van onsterfelijkheid of eeuwige erkenning”, zegt Eric Mickeler. Inderdaad, terwijl de fortuinen van miljardairs komen en gaan, zijn dinosaurusfossielen na miljoenen jaren tot ons gekomen en het is redelijk om aan te nemen dat ze net zo lang zullen blijven bestaan. Het benoemen van een dinosaurus is daarom een vorm van onsterfelijkheid. Dat is wat de Amerikaanse zakenman Andrew Carnegi deed toen zijn unieke diplodocusspecimen Diplodocus carnegii werd. Hoewel het spoorwegbedrijf dat Andrew Carnegi’s fortuin maakte al lang verdwenen is, is de diplodocus die zijn naam draagt verantwoordelijk voor het levend houden van de familienaam.
Vulcain, een recordbreker
En dit is precies een van de attracties van de verkoop van aanstaande zaterdag. De apatosaurus in kwestie behoort waarschijnlijk tot een nog onbekende soort en zal het onderwerp moeten zijn van een volledige wetenschappelijke beschrijving, die ongetwijfeld zal leiden tot een nieuwe naam, waarmee de eigenaar uiteraard zal worden geassocieerd.
Maar volgens Eric Mickeler is dit niet de enige troef van Vulcain, verre van dat. En daarom denkt hij dat we wel eens aan de vooravond zouden kunnen staan van de verkoop van de eeuw. “Een van de belangrijkste redenen voor het succes van een dinosaurus op een veiling is de grootte. En met een lengte van 20 meter is Vulcanus de apatosaurus ongetwijfeld de grootste dinosaurus die ooit op een veiling is verkocht, wat zeker de interesse van verzamelaars zal wekken”. De tweede factor vervolgt de expert, is zijn compleetheid. Eric Mickeler, die de waarde van Vulcain heeft geschat voor veilingmeesters Florent Barbarossa en Olivier Collin du Bocage, die de leiding hadden over de verkoop, schat deze op meer dan 80%, gebaseerd op voorwerk van wetenschappers waaronder Dr. Foth (paleontoloog en onderzoeker aan de Universiteit van Rostock) en de Belgische professor Pascal Godefroid (paleontoloog die getuige was van de ontdekking van Vulcain). “We hebben het over een exemplaar dat al voor 70% compleet is”, legt Eric Mickeler uit. De indrukwekkende conserveringskwaliteit van Vulcains schedel is ook een bijzonder belangrijk symbolisch voordeel.
Alle indicatoren lijken erop te wijzen dat Vulcanus de geschiedenisboeken van geveilde dinosaurussen zal ingaan. Over waarom onze expert genoegen nam met zo’n bescheiden schatting (tussen drie en vijf miljoen euro) voor een exemplaar dat nu al het gesprek van de dag is: “Ik geloof dat de markt ons de echte prijs zal geven. Het is niet gepast om verkopers te laten dromen of kopers ongerust te maken.” De expert blijft voorzichtig, ook al heeft hij alle reden om te hopen records te breken.
In België ?
Waar zal Vulcain terechtkomen? Zelfs als het een particuliere verzamelaar is die het bod wint (en gezien de schattingen is het redelijk om te denken dat een publieke speler niet in staat zal zijn om de toekomstige verkoopprijs te evenaren), is het bijna onvermijdelijk dat Vulcain in bruikleen komt bij een instelling waar het bezoekers zal gelukkig maken. “De koper is meer dan waarschijnlijk een groot mecenas die een stempel wil achterlaten, een erfenis in de wetenschappelijke en culturele geschiedenis van zijn land, en die op zijn niveau wil deelnemen aan universele kennis”. Zelfs als ze discreet blijven, lijkt het erop dat dit soort profiel bestaat in België, waar dinosaurusverzamelaars legio zouden zijn (de bekendste onder hen zijn Marc Coucke, die we al hebben vermeld, en Fernand Huts). Ondertussen heeft het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, dat door Eric Mickeler werd gecontacteerd, net als andere grote Europese musea en instellingen, al besloten om het aan het publiek te tonen terwijl het een wetenschappelijke beschrijving ondergaat. Zal Vulcanus, de grootste dinosaurus die ooit op een veiling werd verkocht, ooit een Belgisch accent krijgen? De uitspraak volgt zaterdag.
Martin Boonen
