Adelaïde Charlier werd bekend bij het grote publiek in Franstalig België in 2019, tijdens de eerste klimaatstakingen in België, toen ze nog op de middelbare school zat. Ze werd toen het gezicht van de betrokken jeugd. De 24-jarige Naamse heeft een deel van haar jeugd als expat in Vietnam doorgebracht voordat ze terugkeerde naar België. Ze rondde afgelopen zomer haar studie af na drie jaar politieke studies aan de VUB en een masterjaar in Bestuur en Europese politiek aan het College of Europe in Brugge. Studies die ze combineerde met haar activisme en die haar hielpen de instellingen te begrijpen die ze bekritiseerde. Nog steeds twijfelend over haar professionele toekomst besloot ze zich te distantiëren van Youth For Climate Belgium, de beweging van jongeren voor het klimaat die ze mede-oprichtte. Ze richtte de vzw The Bridge op die als brug wil fungeren tussen jongeren in heel Europa en politieke instellingen over alle milieubeleid.
Hoe werd de jonge Adelaïde Charlier de activiste die we vandaag kennen?
Er was aanvankelijk een onbewust proces dat de jonge Adélaïde beïnvloedde, waardoor ze zeer gevoelig werd voor de kwesties van klimaatverandering en mensenrechten. Tot op het punt dat het logisch voor me was, in het laatste jaar van de middelbare school, om me aan te sluiten bij de Vlaamse jongeren die besloten de eerste klimaatstaking in België te organiseren. Ik was me bewust van de risico’s, van de urgentie. Maar ik was ervan overtuigd dat de “volwassenenwereld” het probleem beheerste en dat, als het echt een van de meest bedreigende crises voor de mensheid was, het de hoogste prioriteit had bij alle beslissers.
En dat was niet het geval?
Nee. Er was Greta Thunberg, de jonge Zweedse activiste, die haar klimaatstaking begon in augustus 2018. En de Franse minister van Ecologische Transitie en Solidariteit, Nicolas Hulot, die aan het einde van diezelfde maand ontslag nam en zei dat hij, ondanks zijn positie, niet genoeg macht had om dingen te veranderen met betrekking tot klimaatverandering. Er waren eigenlijk veel belangrijke gebeurtenissen in 2018 die onze jongeren duidelijk maakten dat de situatie helemaal niet onder controle was, ondanks dat experts bleven waarschuwen.
Je werd plots een actieve activiste…
De eerste klimaatacties werden georganiseerd door Vlaamse jongeren die een nationale mobilisatie wilden starten. Ik besloot hen te helpen voor een actie, hen te ondersteunen voor de volgende staking begin 2019. Binnen twee dagen mobiliseerde ik zoveel mogelijk jongeren via stemmen en op de dag zelf, stapte ik in de trein in plaats van de bus naar school, richting de hoofdstad met honderden andere jongeren. Aangekomen op het Centraal Station hoorde ik dat ik alle Franstalige communicatie rondom het evenement zou moeten beheren. Het was de dag van de grootste jeugdklimaatmobilisatie: 30.000 jongeren in Brussel, 40.000 in België… Het was gigantisch! Zelfs de politie was verrast. Het haalde de voorpagina’s van de kranten, niet alleen in België, maar ook in Frankrijk, omdat we het eerste Europese land waren dat zo’n staking lanceerde na Greta. Ik had nooit kunnen bedenken dat ik zo’n rol zou moeten vervullen. Ik had plots de enorme verantwoordelijkheid om de eisen van deze jongeren te verdedigen.
Dus dat was een belangrijke dag voor jou?
De avond van die dag symboliseerde de “verandering” die in mij plaatsvond. Ik besloot deze verantwoordelijkheid ten volle op me te nemen en maakte tijd vrij voor een tv-interview in plaats van naar een familie-evenement te gaan. Ik dacht dat het eenmalig zou zijn, maar de verantwoordelijkheid bleef groeien. Sinds die staking heb ik mezelf de verantwoordelijkheid en het doel gegeven om deze beweging in leven te houden, de mobilisatie van jongeren te behouden en vooral de mogelijkheid te bieden aan jonge burgers om zich in te zetten, hulpmiddelen te vinden, de democratische instrumenten te begrijpen en in te kunnen zetten om gehoord ook als het niet eenvoudig is. En dus werk ik daar al vijf jaar aan. En als je ziet welke impact we kunnen hebben, is het onmogelijk om te stoppen.
Hoe ervaarde u de onderscheiding van Forbes 30 under 30?
Ik was erg verrast en ontroerd. Ik had nooit kunnen denken dat activisme als iets positiefs zou worden beschouwd in de ogen van anderen, want het wordt vaak heel negatief gezien. Het was een erkenning die mijn individualiteit oversteeg. Wat een kans om die erkenning te krijgen voor de duizenden jongeren met wie ik dagelijks werk. Wat een kracht van Forbes om het werk dat we doen, het belang van dit collectief te zien! Het raakte me echt, omdat het zeldzaam is. We kunnen vooruitgang zien, maar we hebben het hier over sociale bewegingen, over dynamieken die we proberen in de samenleving te verankeren door in een heel breed narratief te gaan. We weten niet hoeveel invloed we hebben gehad op wat er om ons heen gebeurt. Het gaf ons in ieder geval een boost voor de komende jaren, het zal ons in staat stellen met opgeheven hoofd verder te gaan en te zeggen dat we deel uitmaken van de geschiedenis. Door deze prijs uit te reiken, koos Forbes niet alleen voor Adelaïde Charlier, maar vooral alle jongeren wereldwijd, in Europa en vooral hier in België, die de moed hebben om zich in te zetten en dingen te doen die hen volledig overstijgen.
Kan deze prijs een impact hebben op Adélaïde Charlier of op de jeugdklimaatbeweging?
Deze prijs van Forbes versterkt de legitimiteit, de plek die we innemen in de samenleving. Dat heb ik de afgelopen maanden al gevoeld toen ik evenementen bijwoonde. Er is interesse in de vraag naar activisme. Er is ook interesse in het werk dat we doen, dat vaak in de schaduw blijft. Op amper een maand tijd hebben we een reeks programma’s en platforms gehad om het werk van een jeugd die zich engageert onder de aandacht te brengen. Het is gigantisch! En dat kan voor ons alleen maar impact blijven hebben. We kunnen deuren openen waarvan we nooit gedacht hadden dat we ze zouden kunnen openen.
Kan deze prijs u dan aanmoedigen om door te gaan op deze weg?
Ik ben het er helemaal mee eens. En u zei het woord doorgaan. En dat is iets wat meerdere keren werd herhaald tijdens de Forbes 30 under 30-avond. Ik denk dat we allemaal die volharding delen, die noodzakelijk is. In een moment van twijfel en vragen zoals ik nu ervaar, hebben we mensen nodig die in ons geloven om te kunnen blijven geloven in henzelf. Deze prijs komt op het juiste moment. Dit jaar was het jaar waarin ik het nodig had. Ik was uiteraard liever geen activiste van beroep. Het is jammer, natuurlijk, en het verscheurt me. Maar nu zeg ik: “OK, we volharden, we geven niet op en we strijden, we stellen vragen, we vragen ons af wat het beste is.” Maar de vragen die ik mezelf nu stel, zijn de juiste: hoe ga ik nog meer impact hebben? Hoe vertalen we dat zodat ik er elke dag van mijn leven aan kan wijden? Hoe lanceren we nog grotere, nog gekkere projecten? Het is heel erg spannend. En dus dat Forbes nu komt, eind 2024, op het moment dat ik deze vragen stel, is een echte boost. Er is nu eigenlijk niets meer dat ons tegenhoudt! Ik kijk er erg naar uit om al deze vragen te blijven beantwoorden!
